стем

  • 121аруақ — Аруағы асты. Жолы болды, мерейі үстем болды. Аруақ атқыр. этногр. Аруақтардың құдыреті ұрғыр! Аруақ соқсын. этногр. Аруақтардың рухы ұрсын! …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 122басалқа — айтты. Ақыл (кеңес) берді, басу сөз айтты. Кетті жас көлдей болып көздерінен, Айрылды б а с а л қ а а й т а р сөздерінен, Ерекше өлім шіркін өкіндірер, Топырақ бұйырмаған өз жерінен (І. Тұрмағамбетов, Рүстем дастан, 156) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 123дуалылық — зат. Дуасы барлық, дуалы болғандық, қасиеттілік. Ел мені дақпырт етсе – д у а л ы л ы ғ ы! Елден үстем болам десе – диуаналығы! (Ел аузынан, 139) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 124жиде — зат. Жиде өсімдігінің сүрегі, діңі. Ауылда өскен той жиынның бірінде қолына ж и д е д е н шапқан кішкене домбырасын ұстап, «Рүстем дастанды» сұңқылдап ұзақ жырлады (О. Сәрсенбай, Шығ., 4, 41). Түйе жүн шекпенін белін сыртынан буа сала, қарбаласта …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 125жоталы — сын. ауыс. Еңсесі биік, мерейі үстем. Малшылар ішінде көбінен ж о т а л ы жүрген Көбеген үйі шашылып шуатылмаушы еді (К. Мұқажанұлы, Ортеке, 6) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 126жуан — бақай. Бақайы жуан (ат). Қартаң ж у а н б а қ а й жирен ат пен жайдақ шананы ол оны мұны жұмыс үшін жегеді (Б. Соқпақбаев, Таңд., 174). Жуан қара. Ірі мал: жылқы, түйе, сиыр. Бәтенге жиыны 50 ж у а н қ а р а жөнелтілді (М. Әуезов, Қараш., 79).… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 127жұлдыз — I зат. этногр. Жұлдыз пішіндес ою өрнек. Ұмытылып бара жатқан оюөрнектердің өзі сан алуан: шұғыла, бітпес, арқар мүйіз, сүрме, айшық, ж ұ л д ы з, тышқан ізі, т.б. (Қаз әдеб., 13. 07. 1984, 12). II зат. Қызыл жұлдыз ордені кейде қысқартылып… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 128озғыншы — зат. Ертерек барып, хабар беруші адам. Жүрді Әшқаш Мақаранға дереу алып, «Шешін, деп белді, тақсыр, сонда барып» Жіберді жүрмей жатып о з ғ ы н ш ы н ы, Келед деп осынша әскер ашыпарып (Т.Ізтілеуов, Рүстем., 68) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі