нарты
61АВДИУÆДЖЫ ХО — Нарты Уæл(р)хæджы фырты ус. «Уый хуызæн сылгоймаг никæй хæдзары ис, æртæ нарты уый хуызæн цæхх æмæ кæрдзыныл ничи сбæздзæн», – зæгъы нын кадæг. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …
62АЗЫРТÆ — Нарты кадджыты фыдгæнæг адæм. Нарты адæмимæ нæ фи дыдтой. Истой тыхæй, мардтой æмæ стыгътой. Адæмæн тых кодтой, фæлæ сын Уæрхæг æмæ Уæрхтæнæгимæ уый нæ рауад. Уæрхæджы сæ уазисæнмæ мæнгардæй куы басайдтой æмæ йæ, цъæх арт кæй бын сыгъд, ахæм… …
63АСТÆУККАГ НАРТ — Нарты хъæуы æртæ сыхæй иу. Кæс «Æртæ нарты». Астæуккаг сыхы цæрынц номдзыд Æхсæртæггатæ, сæ сæрмæ арв нæрын кæмæй нæ уæнды, маргъ атæхын. Æндонриу æмæ гуыппырсар Æхсæртæггатæ. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …
64АСÆХЪ-МАСÆХЪ-ХЪУЛОН РИХИ — Нарты кадджыты йæ Сослан мæнгардæй амардта. Йæ хъулон рихи йын æд боцъо растыгъта æмæ йæ бафтауын кодта, Нарты устытæ æмæ чызджытæ йын цы кæрц хуыдтой, уымæ, ссис йе фцæгготы фаг. Раст Елтагъанæн куыд бакодта, афтæ. Кадæг хуыйны «Сослан Нарти… …
65БАЛСÆДЖЫ ЧЫЗГ — Нарты Сослан Хуры чызг Ацырухсы йæхицæн усæн куы æрхаста, уæд цуан кæнынмæ фæцахуыр Зилахары быдырмæ. Иуахæмы кæсы æмæ иу хъуаз æрбацæуы дон нуазынмæ. Афтæ рæсугъд уыдис уыцы хъуаз, æмæ йæ конд, йæ уындæн æмбал нæ уыди, йæ дæллагхъуырæй Бонвæрнон …
66БОРÆ — Нарты фыдæл Сæуæссæйæн уыд æртæ фырты: Борæ – болатгуырд, сгуыхт, æнæрцæф, Дзылæу – цæхæрцæст æмæ Болатбæрзæй. Борæ – сæ хистæр у æмæ сын æдзухдæр æххуысмæ у цæттæ, Болатбæрзæйы та уæйгуыты уацарæй фервæзын кодта. Борæйæ равзæрд Нарты æртæ… …
67САДЕНДЖЫЗЫ ÆЛДАР — Нарты Уырызмæг йæ фæстаг фосы конд куы сфæнд кодта æмæ йæхицæн егъау чырын фæсивæдæн куы саразын кодта, уым ын хæринаг къуырийы фаг куы сæвæрдтой æмæ йыл æй æнгом куы ныхгæдтой, афтæмæй йæ фурды куы баппæрстой, уæд æй фурд иу æхсæв Саденджызы… …
68САУМÆРОН БУРДЗÆБÆХ — Нарты Уырызмæг йæ хо Сатанайы йæ ус кæй скодта, уый йын Хуыцау нæ ныббарста, æмæ сын сæ лæппутæн бирæ цæрæнбон нæ лæвæрдта. Цы авд фырты сын рантыст, уыдонæй чи йæхи къухæй амард, чи та искæй. Уыцы авд фыртæй иу уыдис Айсана, йæ ус та Саумæрон… …
69УÆРХÆГ — Нарты хистæр, фаззон лæппутæ Æхсар æмæ Æхсæртæджы фыд. Йæ фырттæ Нарты фæткъуы хъахъхъæнгæйæ куы фесæфтысты, уæд æй Нартæ рæгъаугæс скодтой. Æхсæртæджы дыууæ фаззоны Уырызмæг æмæ Хæмыц уый куы базыдтой, уæд йæ агурæг ацыдысты. Цæуынц, æмæ сæ… …
70ХÆРÆН-ХУАГ — Нарты кадджыты уæйыг – кæлæнгæнæг, нуазы адæмы туг æмæ цас фылдæр, уый бæрц кæны стонгдæр. Хæрæн Хуаг сæнæфсирдæтты фестын кæны хъамылдон, фосы дуры цæндтæ, йæхи та – сæгъ. Нарты ахæм фыдбылызы цæрæгойæ фервæзын кæны Уырызмæг – Хæрæн Хуаджы амары …
