обыз

  • 31шалу — 1 (Маң.: Маңғ., Шевч.) домбыра, қобыз, сырнай тарту. Бұл етістік көбіне домбыра шал, күй шал деген сияқты тіркес түрінде қолданылады. Домбыраға күй ш а л а білу үлкен өнер ғой (Маң., Маңғ.). Домбыраны жақсы ш а л а т ы н көрінесің, енді бір… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 32арқаусөз — зат. Газеттегі мақаланың алдында келтірілген кіріспе сөз. Сол «Қобыз сарыны» туралы Эдвардтың пікірін а р қ а у с ө з д е келтірдік (Түркістан, 24, 03.2005, 7) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 33еттоқпақ — зат. этногр. Етті ұрып, жұмсартатын құрал. Музейге келушілер, әсіресе, Абайдың өзі тұтынған күміс кесе, кебеже, е т т о қ п а қ, тегене, қобыз, шылапшын, ер, тағы басқа да осы сияқты заттарды қызыға көреді (Қаз. әдеб., 21. 05. 1965, 3) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 34қияқ — … Ақындар домбыраға, қобызға, қ и я қ қ а, сырнайға, сыбызғыға сүйемелдеп айтады (Жұлдыз, 1974, №5, 190) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 35құнығушылық — зат. Құныққандық, құмартқандық, дәнікендік. Пайда ғана табуға қ ұ н ы ғ у ш ы л ы қ обыз құлқындардың аранын амандай ашты (Қ.Толыбаев, Бабадан., 94) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 36мәністе — ет. Мән мағына таңу, мән беру. Аршаны тек бесікке ғана, қобызға ғана м ә н і с т е п қиған (Парасат, 2009, №9, 24) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 37сақпан — I зат. муз. Жалпақ қайыстан жасалып, «сақ» еткен қатты дыбыс шығаруға арналған фольклорлық саз аспабы. Көбіне этнографиялық ортада кездесетін тұяқтас, керней, адырна, шартылдауық, с а қ п а н сияқты аспаптарды фольклорлық музыка аспаптары деп… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 38тастауық — зат. муз. Үрлеп ойнайтын байырғы сөз аспабы. Кештің екінші жартысында Болат Сарыбаев қазақ халқының үскірік, асатаяқ, сазсырнай, т а с т а у ы қ сияқты ұлттың көне аспаптар тарихымен таныстырды (Қаз. әдеб., 25.03.1977, 4). Осы жолдармен жетіген,… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 39ұзан — зат. көне. Ақын, жыршы, күйші әрі шешен адам. Қолына қобыз ұстаған ұ з а н елден елге, бектен бекке барады (Қорқыт ата кітабы, 8). Проф. Ә.Қоңыратбаев деректеріне сүйенсек, оғыздардың бірінші ұ з а н ы Қорқыт болған тәрізді. Ұ з а н өз бойында… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 40ұран — зат. көне. муз. Қазақтың керней пішіндес ұлттық саз аспаптарының бірі. Ал бұл күнде музыка аспаптарымыздың қатарына шертер, керней, асатаяқ, шаңқобыз, үскірік, сазсырнай, жетіген, дабыл, ұ р а н, бұғышақ, үш ішекті домбыра тәрізді т.б. аспаптар… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі